Η Αίγιλα του Ταινάρου.

Η Αίγιλα του Ταινάρου...σταθμός στό ταξίδι από τόν άλλο κόσμο.

    Η Αίγιλα, μια σχετικά άγνωστη και ανεξερεύνητη από την αρχαιολογία, πολίχνη του Ταινάρου είναι χτισμένη σε υψόμετρο πάνω στο όρος Σαγγιά. Στην περιοχή αναβλύζουν πηγές με νερό, που η ύπαρξη του όπως είναι φυσικό ήταν απαραίτητη για την ίδρυση μιας πόλεως. Βρισκόταν στην θέση Κιόνια κοντά στο μοναστήρι της Παναγίας του Κουρνού πάνω από το σημερινό χωριό Νύφι. Το μοναστήρι οφείλει την ονομασία του σε δύο πηγές που υπάρχουν, κουρνός είναι αναγραμματισμός της λέξεως κρουνός, και ιδρύθηκε τον 16ο αιώνα. Η ονομασία του χωριού Νύφι, που προέρχεται από το Νυμφαίον, παραπέμπει σε εποχές που Νύμφες κατοικούσαν σε καποιες περιοχές και προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους ανθρώπους. Σε κοντινή απόσταση στην Τευθρώνη, τον σημερινό Κότρωνα η νύμφη Ναιάς δώρισε την ομώνυμη πηγή στους ανθρώπους. Για την Αίγιλα γίνεται αναφορά από τον Παυσανία στα Μεσσηνιακά (IV,17 1), και όχι στα Λακωνικά, το πιθανότερο επειδή από την Τευθρώνη μέχρι το Ταίναρο ταξίδεψε δια θαλάσσης. Έτσι δεν του δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφθεί την πόλη, αλλά του την ανέφεραν οι Μεσσήνιοι μέσα από μια παράδοση, που είχε εμπλακεί ο βασιλιάς τους Αριστομένης «έστι δε
Αίγιλα της Λακωνικής, ένθα ίερόν ίδρυται άγιον Δήμητρος….» Στην Λακωνική βρίσκεται η Αίγιλα, στην οποία έχει ιδρυθεί ιερό της θεάς Δήμητρας.....ο Αριστομένης με τους συντρόφους του γνωρίζοντας ότι στο ιερό αυτό έκαναν γιορτή οι γυναίκες, τους επετέθησαν με σκοπό να τις αρπάξουν. Αυτές αμύνθηκαν και με την βοήθεια της θεάς οι περισσότεροι Μεσσήνιοι τραυματίσθηκαν. Οι γυναίκες χρησιμοποίησαν τα μαχαίρια με τα οποία θυσίαζαν τα σφάγια, και τις σούβλες στις οποίες περνούσαν τα κρέατα για να τα ψήσουν. Επιτέθηκαν και στον Αριστομένη χτυπώντας τον με τις δάδες, τον έπιασαν ζωντανό, και τον φυλάκισαν. Δραπέτευσε όμως την ίδια νύχτα και γύρισε στην Μεσσηνία. Για το γεγονός αυτό κατηγορήθηκε η ιέρεια της Δήμητρας Αρχιδάμεια, ότι τον βοήθησε να δραπετεύσει όχι με κάποιο αντάλλαγμα, αλλά γιατί κάποτε τον είχε ερωτευθεί. Δικαιολογούσε την πράξη αυτή λέγοντας πώς, εκείνος κατάφερε να κόψει τα δεσμά και να δραπετεύσει.

Ο Αριστομένης ήταν ο βασιλιάς των Μεσσηνίων κατά το Β’ Μεσσηνιακό Πόλεμο (685-668π.Χ.), και η πράξη του αυτή εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο των εχθροπραξιών, σε μια περισσότερο ρεαλιστική ερμηνεία, και το συμπέρασμα που βγαίνει είναι πώς η Αιγίλα ήταν με το πλευρό των Λακεδαιμονίων. Το παράδοξο είναι πώς μια χούφτα γυναίκες, μπόρεσαν να εξουδετερώσουν ομάδα ανδρών πολεμιστών, με πολύ εύκολο τρόπο σύμφωνα με την αφήγηση. Ίσως οι ιέρειες της Δήμητρας να ήταν απόγονοι των Αμαζόνων, που είχαν τερματίσει την εκστρατεία τους τα προγενέστερα χρόνια στην Πύρριχο, σύμφωνα πάντα με τον Παυσανία, και που δεν απέχει πολύ από την Αίγιλα. Ακόμη η βοήθεια της θεάς, ίσως είναι η απλοϊκή ερμηνεία μιας γνώσης και δύναμης που δεν μπορεί να εξηγηθεί. Το σίγουρο είναι πώς και τότε κυρίαρχο ρόλο στην ζωή των ανθρώπων έπαιζε ο έρωτας.
Υπάρχουν στην περιοχή, τα θεμέλια δύο κτισμάτων που οδήγησαν τους ερευνητές να υποθέσουν πώς πρόκειται για κτίσματα του ιερού της Δήμητρας.
Το πρώτο, ένας μικρός ορθογώνιος ναός με πρόναο και σηκό, του οποίου οι διαστάσεις είναι 3,17 επί 3 μέτρα, και το δεύτερο μεγαλύτερος τετράγωνος σηκός με πλευρά 15 μέτρων και περιστύλιο 6 επί 7 κίονες. Το όνομα της περιοχής Κιόνια οφείλεται στους διάσπαρτους κίονες που υπάρχουν σε αυτή την θέση.Ο ναός σύμφωνα με προφορικές παραδόσεις κατεδαφίστηκε από έναν ηγούμενο τον 19ο αιώνα.

Οι μαρτυρίες από τα κείμενα πιστοποιούν πώς από την απώτερο και άγνωστο παρελθόν η περιοχή του Ταινάρου ήταν σπουδαία ναυτική δύναμη. Στα Αργοναυτικά οι Ταινάριοι ορίζονται σαν καταπληκτικοί κωπηλάτες, αλλά και στην συνέχεια καταγράφεται ένας μεγάλος αριθμός λιμένων, για τόσο μικρή γεωγραφική περιοχή.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει, «μόλις δε αναχθεντες, προσέμιξαν τη Πελλοποννησω και περι Πύλον και Ταίναρον γης των Λακεδαιμονίων ανακώχευον τας νέας».
Ο Παυσανίας έχει πολλές αναφορές, «Και λιμένες ο τε Αχίλλειος εστί και Ψαμαθούς» στην περιοχή του ακροταίναρου «ολιγον δε απωτέρω Μέσσα πόλις και λιμήν» στην περιοχή του Μέζαπου «Χρήσθαι δε Λαι μεν ναυσταθμω δια το ευλίμενον» στον Λακωνικό στο Βαθύ. Σε αυτά να προστεθεί και ο Γερολιμένας, ο Ιερολιμήν, το ιερό λιμάνι που μυστηριακά λέγεται και Θυρίδες, το Οίτυλο και πολλά άλλα. Όλα αυτά τα λιμάνια, ίσως και πολλά περισσότερα, είχαν ένα κοινό ελεγκτικό σύνδεσμο, που φαντάζει μυθικός. Την ανεξήγητη μυστηριακή πηγή του Ταινάρου, που μέσα στα νερά της οποίας, έβλεπαν όλα τα πλοία και τα λιμάνια, που αναφέρει ο Παυσανίας σαν θρύλο, και που οι ιδιότητες της χάθηκαν όταν μια γυναίκα έπλυνε μολυσμένο ρούχο στα νερά της.
Στην ίδια περιοχή τοποθετείται, και η είσοδος στον άλλο κόσμο, και αυτή η αναφορά χωρίς αποδεικτικά, πώς θα μπορούσε άλλωστε να εξηγηθεί μια τέτοια δυνατότητα.

Στράβων (Η 369) «εν δε τώ κόλπω της παραλίας το μέν Ταίναρον ακτη εστί εκκειμένη, Το ιερόν έχουσα του Ποσειδώνος, εν άλσει ιδρυμένον. Πλησίον δε εστίν άντρον, δια ου τον Κερβερον αναχθηναι μυθεύουσιν υφ Ηρακλέους έξ άδου».
Έχει λοιπόν αναφερθεί από πολλούς η πύλη για τον «Άλλο κόσμο» και δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ακόμη και αν δεν υπάρχουν τεκμήρια. Άλλωστε οι παραδόσεις και η πίστη των ανθρώπων αποτελεί το κυριότερο τεκμήριο για κάθε ανεξήγητο, και επιβεβαιώνεται από την μυθική είσοδο στην άγνωστη διάσταση, οντοτήτων που είχαν περισσότερες από τις ανθρώπινες δυνατότητες. Ο Ηρακλής, ο Ορφέας, ο Οδυσσέας αποτέλεσαν ταξιδιώτες στον άλλο κόσμο, και το σημαντικότερο επανήλθαν στον δικό μας. Αυτό θεωρητικά αποδεικνύει πώς το ταξίδι είναι αμφίδρομο, με την διαφορά πώς η επιστροφή είναι εξασφαλισμένη αν ο ταξιδιώτης έχει ιδιότητες πάνω από τις ανθρώπινες. Είναι λοιπόν οι Πύλες του Άδου στο Ταίναρο είσοδος στον κόσμο μας;

Μια απλή ετυμολογική ανάλυση, σε μερικές ονομασίες, μπορεί να οδηγήσει την σκέψη μας σε μια διαφορετική ερμηνεία, πνευματική και έξω από τα όρια των όσων αντιλαμβανόμεθα με τις αισθήσεις μας που είναι άλλωστε ελάχιστα.

Ταίναρο {1 τανύω θέτω σε σφοδρή κίνηση 2 αρα αρέομαι= προσεύχομα}
Αίγιλα {1 αϊκή -α (επιτατ.) + ίκω- ορμητική κίνηση, σπουδή, ορμή, αλλά και Αιγίς=προστασία,2 λα - οράω (δασ.) όρομαι (ορούω = εποπτεύω), αφοράω, ολάω (ρ-λ), λάω, αντιλαμβάνομαι, προνοώ, επί της διανοητικής οράσεως, διακρίνω}.
Πύρριχος {πυρρός [πύρινος- πυρνός - πυρρός (ρν-ρρ)]- φλογωπός, + ιχώρ [ικμάς - ικάς - ιχώρ (κ-χ, α-ω)]- ο αιθέριος χυμός ο ρέων στις φλέβες των θεώ}.
Λαάς {πέτρα, ο πύρινος λίθος εξ ουρανού(μετεωρίτης), το ουράνιο και φωτεινό, το πνευματικό}
Λακεδαίμων {Λακε=ξεφωτο,κοιλαδα+δαίμων=άυλη οντότητα, τοποθεσία εγκατάστασης πνευμάτων οντοτήτων πέραν της υλικής υπόστασης}
Σπάρτη {Σπείρω ,σπειροειδές DNA, ο τόπος της σποράς από τις οντότητες, για την υλοποίηση τους, και την προσαρμογή τους στον υλικό αισθητό κόσμο}
Γύθειο {κύω-ένγκυος= αναπτύσσω, προστατεύω, η περιοχή της κυοφορίας και της προστασίας μέχρι την ολοκλήρωσή τους}
Για να νοιώσουμε όμως αυτό διαφορετικό ταξίδι θα ξεχάσουμε τις συμβατικές επιστημονικές αποδείξεις. Ο κόσμος χωρίζεται με μια ερμηνεία της μυθολογίας σε ορατό και μη, ή διαφορετικά σε υλικό και άυλο. Βάση ήταν η Γαία (Δαματερ=Γη μητέρα). Σε αυτήν κυρίαρχος ήταν ο Ποσειδών (Πόσσις+δα), στον ουρανό ήταν ο Δίας ( ο σπόρος γονιμοποίησης της Δα), και το υπόλοιπο ελέγχοταν από τον Άδη.
Ο Άδης στην δωρική διάλεκτο Άδας, σημαίνει αυτόν που δεν έχει Δα=γη, δηλαδή σε ελεύθερη μετάφραση το άυλο σύμπαν με όλα όσα εμπεριέχονται σε αυτό.

Λακωνικά λοιπόν το ταξίδι θα μπορούσε να ήταν κάπως έτσι.
Αποφασίστηκε ή έλευσις, με σκοπό να δημιουργηθεί ή να εμπλουτισθεί ο υλικός κόσμος με ένα είδος που θα κυριαρχούσε σε αυτόν, από δυνάμεις προερχόμενες από τον άυλο συμπαντικό κόσμο, τον κόσμο του Άδη, τον άλλο κόσμο, και όχι κατ ανάγκη τον κάτω κόσμο. Μία πύλη εισόδου στην περίπτωσή μας το Ταίναρο, και συγκεκριμένα οι Πύλες του Άδου. Μυθολογικές μαρτυρίες, την παρουσιάζουν σαν πύλη εξόδου προς τον άλλο κόσμο, αλλά η επάνοδος του Ηρακλή, του Ορφέα και άλλων, αποδεικνύει πώς η διέλευση είναι αμφίδρομη, όταν ο ταξιδιώτης συγκεντρώνει κάποιες προϋποθέσεις. Η είσοδος δυνάμεων έγινε από το Ταίναρο, και στην συνέχεια ακολουθούν τα στάδια της προσαρμογής τους στον φυσικό μας κόσμο.Ανάμνηση ρεαλιστική μέσα στον χρόνο, που μετατρέπεται σε ένδειξη αφού υπερκαλύπτει όλες τις θρησκευτικές αναζητήσεις μέχρι σήμερα, είναι η εκκλησία των «Αγίων Ασωμάτων» σύμβολο σύνδεσης του άυλου με τον υλικό κόσμο.
Στην Αίγιλα χαλιναγωγούν και προσαρμόζουν της δυνάμεις τους, με σκοπό να προστατευθούν από την φυσική επίδραση. Στην Πύρριχο μετατρέπονται και μεταλλάσσονται με σκοπό να ενταχθούν στην φυσική ακολουθία, που ορίζουν οι φυσικοί κανόνες του κόσμου μας. Στην Λάας εγκαθίστανται και θέτουν σε εφαρμογή το σχέδιο για το οποίο έγινε όλη η διαδικασία. Η Λακεδαίμων ορίζει τον τόπο εφαρμογής του σχεδίου, η Σπάρτη την έδρα της υλοποίησης και το Γύθειο την ανάπτυξη και την εξέλιξη της όλης διαδικασίας. Το αποτέλεσμα της διαδικασίας είμαστε εμείς οι άνθρωποι το κόσμημα αλλά και το τραγικότερο των όντων, που αναλάβαμε από ένα σημείο και μετά να τα φέρουμε εις πέρας μόνοι μας. Τα όπλα μας η δυνατότητα της σταδιακής κυριαρχίας στον φυσικό κόσμο, η δυνατότητα της αναπαραγωγής, και η ικανότητα να ενεργούμε αυτόβουλα και με πλήρη ελευθερία.

Η δυνατότητα αναπαραγωγής αρχικά υπήρχε μόνο στην Γαία, γι αυτό και στα παραπάνω ονόματα δεν υπάρχει το αρσενικό. Αργότερα με την προσθήκη του σπόρου, και για την διαιώνιση του εμφανίσθηκε η ανάγκη του αρσενικού.
Ο χρόνος μας είναι και συγκεκριμένος σαν άτομα, αλλά και αιώνιος σαν είδος. Είναι όμοιος ο ρόλος μας με τους αθλητές της σκυταλοδρομίας, που καθιστά τον κάθε ένα από μας σημαντικό για το σύνολο του σκοπού. Το πιθανότερο εκείνοι που δεν κάνουν καλά την δουλειά που τους έχει ορίσει η μοίρα, να ξανάρθουν, και να ξανάρθουν μέχρι να το πετύχουν.
Κάπως έτσι ή και διαφορετικά, είναι το κυκλικό ταξίδι μας, με περιόδους, μήκη κυμάτων, ταλαντώσεις και συχνότητες, που σε μεγάλο βαθμό καθορίζονται από εμάς όλους, και ας μην το έχουμε συνειδητοποιήσει.

Από την στάση μας και τις ενέργειές μας καθορίζονται η ευτυχία ή ζωή μας, και αυτή ακόμη η Συμπαντική μονάδα.


Φωτογραφίες : Γιάννης Κοφινάς
Ετυμολογικό Λεξικό : Σταύρος Ν.Βασδέκης