Η αντίληψη του "Θείου και προσφορές"

Η αντίληψη του "Θείου και προσφορές"  για τους Λακεδαιμόνιους στο σήμερα. 

 

 Γράφει ο Χιώτης Κυριάκος

      Είναι  ορθή η άποψη ότι οι θεοί είναι η απόλυτη σταθερά και ότι δεν υπόκεινται σε αλλαγές και επομένως δεν μπορεί να κατανοήσει  κανείς  ότι η θεϊκή φύση  επηρεάζεται από τις ανθρώπινες υποθέσεις .   

    Η θεϊκή φύση δεν αισθάνεται χαρά και αυτό γιατί θα πρέπει να αισθάνεται και πόνο δεν οργίζεται γιατί αυτό είναι γήινη αδυναμία αντιμετώπισης της πραγματικότητας, ούτε  εξευμενίζεται με δώρα γιατί αυτό θα τον καθιστούσε υποχείριο της ευχαρίστησης του από την  ύλη.   

    Με αυτές τις σκέψεις απαντούμε στα ερωτήματα που αφορούν τις θυσίες και τις λοιπές τιμές που αποδίδονται στους θεούς .

    Οι θεϊκή φύση είναι απαλλαγμένη από τις ανθρώπινες ανάγκες και αδυναμίες .

    Οι προσφορές που αποδίδονται προς τους θεούς έχουν στόχο μόνο και μόνο να καλύψουν τις ανθρώπινες αδυναμίες μας αλλά  

και για την δική μας ψυχική ισορροπία. Για αυτό  το λόγο οι προσφορές έχουν  συμβολικό χαρακτήρα όμως  ταυτόχρονα  και ουσιαστικό γιατί αν η προσφορά είναι προϊόν αγαθής και ανθρώπινης διαδικασίας (παράδειγμα : οι πρώτοι καρποί της σοδιάς ) τότε νιώθουμε ότι προσφέρουμε «άυλη υλη » σε αυτούς που μας χάρισαν την ύπαρξη μας και την ύπαρξη των πάντων .

    Είναι «άυλη ύλη» γιατί είναι προϊόν ανθρώπινης φύσης αλλά ταυτόχρονα συνοδεύεται με αγαθή ψυχική συμμετοχή, τρόπος που συνδέει το γήινο με το θεϊκό δηλαδή το «υλικό» με το «άυλο». Έτσι και οι ανθρώπινη φύση νιώθει ότι ισορροπεί την σχέση του με το θείο αλλά και  με τον εαυτό του.

    Η προσφορά δεν είναι συγκεκριμένο προϊόν . Παράδειγμα ένας τεχνίτης προσφέρει ένα γλυπτό ένας αγρότης τους καρπούς της γης ένας βοσκός ένα πρόβατο ένας ποιητής έναν ύμνο με μέτρο.  Άρα ο καθένας ανάλογα με την ιδιότητα του προσφέρει και την ανάλογη υλική προσφορά που δημιουργήθηκε με σωματικό και ψυχικό κόπο . Η υλική προσφορά αν  δοθεί ως προϊόν πραγματικής ανάγκης  να ευχαριστήσουμε το θείο για ότι μας έχει δοθεί και  για ότι έχουμε καταφέρει με κόπο και πόνο τότε η προσφορά είναι ταυτόχρονα και άυλη .

    Από όλες τις προσφορές όμως πιστεύω ότι μεγαλύτερη αξία έχει ένας ύμνος γιατί και ένας καλός άνθρωπος θα εκτιμήσει  περισσότερο έναν ύμνο από ένα χρυσό κόσμημα.

   Παράδειγμα ένας ύμνος  όπως αυτός του Πλήθωνα μπορεί να μας δώσει να καταλάβουμε τον χαρακτήρα της προσφοράς ως 

«άυλης ύλης».

Προς θεούς: 

Ας μην παύσω ώ Μάκαρες Θεοί, να σας χρωστώ ευγνωμοσύνη,

για όλα τ' αγαθά που από εσάς λαμβάνω και έχω λάβει

με χορηγό τον Ύπατο Δία.

    Ας μην παραμελήσω, αναλόγως της δύναμης μου

το καλό του γένους μου.

    Το να υπηρετώ πρόθυμα το κοινό καλό, αυτό ας θεωρώ

και δικό μου μεγάλο όφελος.

     Ας μην γίνομαι αίτιο κανενός κακού,

από αυτά που τυχαίνουν στους ανθρώπους,

αλλά καλού, όσον δύναμαι, 

ώστε να γίνομαι κι εγώ ευτυχής, ομοιάζοντας σ' εσάς.

Ερέθισμα από επιστολές Λιβάνιου  και Πορφύριου.