Ο Θεσμός της Σύγκριας στη Μάνη
Ένα από τα πιο περίεργα, αλλά με μεγάλο νομικό και κοινωνικό ενδιαφέρον έθιμο στη Μάνη, που διατηρήθηκε για πολλούς αιώνες μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, είναι ο θεσμός της λεγόμενης «σύγκριας».
Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας συναντούμε τη λέξη «σύγκρια», με διαφορετική όμως σημασία. Έτσι σε νησιά «σύγκρια» αποκαλείται η μοιχευομένη σύζυγος και ο σύζυγος ειρωνικά «σύγκριος», ενώ αλλού «σύγκριες» αποκαλούνται οι συννυφάδες.
Στη Μάνη βρίσκουμε δύο περιπτώσεις. Η μια αναφέρει ότι η δεύτερη σύζυγος ενός Μανιάτη έλεγε «σύγκρια» την νεκρή πρώτη γυναίκα του συζύγου της. Είναι περίεργο ότι ενώ οι συννυφάδες, ακόμα και σήμερα, συνήθως δεν έχουν καλές σχέσεις, η δεύτερη σύζυγος του Μανιάτη, κατά κανόνα σεβόταν τη μνήμη της πρώτης και ανέπτυσσε ιδιαίτερους δεσμούς, τόσο με την οικογένεια της νεκρής, όσο και με τα παιδιά της.
Η άλλη όμως περίπτωση της «σύγκριας»1 είναι τελείως διαφορετική και αποτελεί παλαιό έθιμο, του οποίου η αρχή χάνεται στα βάθη των αιώνων. Μανιάτης νέος ευπόρου, αριστοκρατικής και ισχυρής οικογένειας, από τη τάξη των Νικλιάνων2, εάν δεν αποκτούσε παιδιά ή αποκτούσε μόνο κορίτσια, είχε το δικαίωμα να εγκαταστήσει στη κατοικία του άλλη γυναίκα σαν δεύτερη σύζυγο. Αυτή είναι η «σύγκρια» του Μανιάτικου εθιμικού θεσμού. Βέβαια κανείς κατ’ έθιμο κανόνας δεν απαγόρευε σε οποιονδήποτε άτεκνο
