Φαλληφόρια, οι αρχαίες ρίζες του Καρναβαλιού
Ιωάννης-Παρμενίδης Μπουσίου:
Αυτή την περίοδο (σ.σ τέλη Φλεβάρη του 2014) ολόκληρη η ελληνική επικράτεια, κινείται στους ρυθμούς του καρναβαλιού. Φανταχτερές στολές, εντυπωσιακά άρματα, αλλά και ιδιαίτερα έθιμα που αναβιώνουν σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, σκορπούν κέφι, χαρά και ξεγνοιασιά σε μικρούς και μεγάλους. Ομως από πού ξεκίνησαν όλα αυτά;
Στο πλαίσιο της ερώτησης αυτής, φέτος κάποιοι επιθυμούν να φέρουν στον… αφρό της επικαιρότητας κάτι πανάρχαιο και ξεχασμένο: Τα Διονυσιακά Φαλληφόρια πρόκειται να αναβιώσουν σε λίγα 24ωρα στο κέντρο της Αθήνας! Από τη μεριά μας επικοινωνήσαμε με τον άνθρωπο-κλειδί της κίνησης αυτής: Τον Ιωάννη-Παρμενίδη Μπουσίου!
Τι ακριβώς ήταν τα Φαλληφόρια στην αρχαία Ελλάδα και σε ποιες περιοχές εορτάζονταν;
Φαλληφόρια ονομάζονταν μία εορτή που επιτελούνταν στην Αττική στα πλαίσια των κατ’ άγρους Διονυσίων. Γενικότερα, όμως, οι Φαλλικές τελετουργίες ήταν άμεσα συνυφασμένες με την Λατρεία του Διονύσου. Aρα όπου συναντάμε τελετές Διονυσίων συναντάμε και Φαλληφορίες, εφόσον αυτές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των εορτών.
Με το γεγονός ότι οι διονυσιακές τελετουργίες ήταν ευρέως διαδεδομένες σε όλη την γεωγραφική επικράτεια του ελληνισμού, αντιλαμβανόμαστε το εκτεταμένο μέγεθος και την ισχύ των φαλληφορικών εορτών. Το κυρίαρχο μέρος της εορτής ήταν η περιφορά του φαλλού εν πομπή γι αυτό και μια εξίσου γνωστή ονομασία της τελετής ήταν και Φαλλαγώγια. Κατά την πορεία της πομπής άντρες μεταμφιεσμένοι σε Σιληνούς, Σατύρους και Βάκχίδες, με θύρσους δάδες και ξύλινα ραβδιά που κατέληγαν σε δερμάτινους φαλλούς, χόρευαν γύρω από το περιφερόμενο ξόανο του Διονύσου, ενώ προπορεύονταν πάντα το Φαλλικό άρμα. Κατά την πορεία, βέβαια, οι μετέχοντες της πομπής έπιναν από δερμάτινους ασκούς οίνο και περιέπαιζαν τους περαστικούς, ενώ με φαλλικά
Ιωάννης-Παρμενίδης Μπουσίου:
Αυτή την περίοδο (σ.σ τέλη Φλεβάρη του 2014) ολόκληρη η ελληνική επικράτεια, κινείται στους ρυθμούς του καρναβαλιού. Φανταχτερές στολές, εντυπωσιακά άρματα, αλλά και ιδιαίτερα έθιμα που αναβιώνουν σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, σκορπούν κέφι, χαρά και ξεγνοιασιά σε μικρούς και μεγάλους. Ομως από πού ξεκίνησαν όλα αυτά;
Στο πλαίσιο της ερώτησης αυτής, φέτος κάποιοι επιθυμούν να φέρουν στον… αφρό της επικαιρότητας κάτι πανάρχαιο και ξεχασμένο: Τα Διονυσιακά Φαλληφόρια πρόκειται να αναβιώσουν σε λίγα 24ωρα στο κέντρο της Αθήνας! Από τη μεριά μας επικοινωνήσαμε με τον άνθρωπο-κλειδί της κίνησης αυτής: Τον Ιωάννη-Παρμενίδη Μπουσίου!
Τι ακριβώς ήταν τα Φαλληφόρια στην αρχαία Ελλάδα και σε ποιες περιοχές εορτάζονταν;
Φαλληφόρια ονομάζονταν μία εορτή που επιτελούνταν στην Αττική στα πλαίσια των κατ’ άγρους Διονυσίων. Γενικότερα, όμως, οι Φαλλικές τελετουργίες ήταν άμεσα συνυφασμένες με την Λατρεία του Διονύσου. Aρα όπου συναντάμε τελετές Διονυσίων συναντάμε και Φαλληφορίες, εφόσον αυτές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των εορτών.
Με το γεγονός ότι οι διονυσιακές τελετουργίες ήταν ευρέως διαδεδομένες σε όλη την γεωγραφική επικράτεια του ελληνισμού, αντιλαμβανόμαστε το εκτεταμένο μέγεθος και την ισχύ των φαλληφορικών εορτών. Το κυρίαρχο μέρος της εορτής ήταν η περιφορά του φαλλού εν πομπή γι αυτό και μια εξίσου γνωστή ονομασία της τελετής ήταν και Φαλλαγώγια. Κατά την πορεία της πομπής άντρες μεταμφιεσμένοι σε Σιληνούς, Σατύρους και Βάκχίδες, με θύρσους δάδες και ξύλινα ραβδιά που κατέληγαν σε δερμάτινους φαλλούς, χόρευαν γύρω από το περιφερόμενο ξόανο του Διονύσου, ενώ προπορεύονταν πάντα το Φαλλικό άρμα. Κατά την πορεία, βέβαια, οι μετέχοντες της πομπής έπιναν από δερμάτινους ασκούς οίνο και περιέπαιζαν τους περαστικούς, ενώ με φαλλικά